Varios / 24.07.24

"Un encontro coa música tradicional e os seus construtores de instrumentos”

Un ano mais a Mostra de Instrumentos de Música Tradicional, organizada pola AGG dentro do Festival de Pardiñas, abre as súas portas para amosar o traballo de numerosos artesáns e artesás neste espazo consagrado como a mostra máis antiga e importante da Península Ibérica e un referente indispensable da música tradicional galega, cuxo obxectivo fundamental dende os seus inicios foi establecer pontes de colaboración entre todos os obradoiros de artesáns espallados polo país e construír un espazo no que atoparse coa comunidade da música tradicional galega.

Nesta 31ª edición da Mostra, como non podía ser doutro xeito, volvemos a poñer o acento no recoñecemento dos artesáns e artesás, que co seu traballo minucioso e preciso fan posible que a artesanía dos nosos instrumentos tradicionais sexa recoñecida e valorada no mundo enteiro. Un lugar de encontro no que poder coñecer de preto o seu gran traballo, pero tamén para gozar de dous días cheos de festa, onde non pode faltar a música e o baile tradicionais, que estarán presentes durante toda a fin de semana.

Neste 2024, logo de celebrar os 30 anos na pasada edición, mantemos o formato de antano, recuperado o ano pasado, no que a Mostra volvía a abrir as súas portas na mañá do sábado, e para elo contaremos, amenizando a sesión vermú, coa música de “Os Canallas”, formación heteroxénea integrada por uns amigos unidos pola súa paixón pola fabricación artesanal de instrumentos tradicionais e a música galega.

A apertura oficial da Mostra comezará na tarde do sábado, co pregón ás 17:00 h. a cargo de Antón Santamarina, lingüista especializado no ámbito da lexicografía, realizou tamén numerosas achegas no ámbito da gramática, a sociolingüística, a dialectoloxía e a didáctica é tamén catedrático de filoloxía románica na Facultade de Filoloxía da Universidade de Santiago de Compostela e membro da Real Academia Galega (https://academia.gal/membro/-/membro/anton-luis-santamarina-fernandez). Os seus traballos contribuíron a afondar no coñecemento do estado da lingua e das súas variantes, así como ao establecemento da súa actual forma culta. Dentro do seu prolífico currículo debémoslle, entre outras moitas aportacións á nosa lingua e cultura, a coautoría, canda Dorothé Schubarth, do Cancioneiro popular galego (Fundación Barrié, 1984-1988). Esta obra en sete volumes, considerada o máis amplo repertorio da música popular de tradición oral do país, que reúne pezas recollidas en máis de cen lugares de fala galega pola musicóloga suíza entre 1978 e 1983.

Continuaremos coa música de Lembranzas do Tambre ás 18.30 h., asociación folclórica fundada no ano 1983, cando un grupo de veciños do municipio puxo as bases do que có tempo consolidaríase como unha asociación de referencia na comarca. Mediante o traballo das escolas de gaita e percusión, baile, pandeireta e canto, son moitas as xeracións de mozos e mozas que forman parte deste proxecto no que os rapaces fan país no eido cultural e axudan a estallar o folclore da nosa terra. A Asociación Folclórica Lembranzas do Tambre ao longo de todos estes anos, leva a cabo unha labor de promoción da cultura musical tradicional galega, sempre co nome do Concello de Oroso por diante, amosando por todo o territorio nacional e de países veciños o seu traballo en multitude de festivais e encontros. Na actualidade, as Pandeireteiras de Lembranzas do Tambre fan nas súas actuacións unha viaxe por toda a xeografía galega, poñendo en valor todas as melodías que as mulleres do noso país gardaron na súa memoria e que tiveron a sorte de recuperar e incorporar no repertorio do grupo.

As 20.00 h., será o momento de coñecer á persoa afortunada do boleto gañador do sorteo dun Bombo de Treboada (doado e construído colectivamente entre os artesáns Manels Percusión, Iago Salgado, O Reberete e con mazas de Oli Xiráldez.

A xornada do domingo iniciarase ás 11:30 horas coa apertura da mostra de instrumentos. Posteriormente, ás 12:30 h., continuaremos co Obradoiro de Treboada da man do artesán e gaiteiro Oli Xiráldez, no que teremos a oportunidade de coñecer máis sobre esta formación musical propia do Baixo Miño galego, composta por varios bombos de grandes dimensións (Bombos de mallada), un caixa e unha gaita (antigamente era unha gaita de barquín, pero as formacións que chegaron ós nosos días substituíron esta por unha de sopro humano), que tocan de forma itinerante normalmente nos días de festa, facendo as alboradas e as distintas funcións, civís e relixiosas, que faría un grupo de gaiteiros ó uso. Existe a tradición de subir as distintas Treboadas da zona ó monte Santa Tegra na Garda o día 15 de agosto ó que chaman a Festa do Monte. O obxectivo do obradoiro é a aprendizaxe do toque de bombo dunha das pezas que recollemos a Pepe o ”Cesteiro”, gaiteiro da emblemática Treboada do “Ministro” de Tomiño. Os asistentes, despois de aprender o toque, darán un pasa-rúas polo recinto, para compartir o aprendido e amenizar a festa.

Xa pola tarde, ás 17.00 horas terá lugar o Obradoiro de Baile Tradicional, con Ruth Pérez, bailadora que comezou a súa andaina polo ano 2000 na A.C Val do Mera ( O Burgo – Lugo ), para continuar, tras o cese de actividade da mesma no ano 2003, a súa formación nas escolas de baile da A.C Cántigas e Frores de Lugo. Un ano máis tarde pasa a formar parte do grupo de baile tradicional dirixido ata o 2015 por Xabier Iglesias, e do que se segue formando como bailadora ata hoxe en día baixo a dirección de Javier Sanmartín e Belén Tojo. No ano 2009 incorpórase como bailadora á compañía de baile “ProxectoDanza” coa que no ano 2011 presenta o seu primeiro espectáculo “Latexo”. Con esta compañía realizou colaboracións con grupos como “Pepe Vaamonde Grupo”, “Ghaita de pedra” e “Leña Verde ”. No ano 2015 estrease o espectáculo creado por Quique Peón & Cía “O poder do Arcabuz" no que participa como bailadora. Na actualizade forma parte do grupo de Cantareiras da “A.C. Cántigas e Frores”, imparte aulas de baile en diferentes asociacións da provincia de Lugo e tamén forma parte do espectáculo de danza "Bailador" de Óscar Cobos cía.

De seguido ás 18.30 horas, desfrutaremos da música de SilvaRedonda, murga galega formada por dúas gaitas, clarinete, acordeón, bombardino, tambor e bombo con pratos. Ligada á comarca de Rianxo, foi na primavera do 2018 cando comezou a amenizar sesións vermú, romarías, roteiros culturais e seráns. No outono dese mesmo ano, a murga tivo a honra de ser escollida pola Casa de España da República Dominicana como representante da música tradicional galega para dinamizar unha serie de actos alá celebrados. De natureza principalmente instrumental, aínda que incorporando algún tema vocal, o seu repertorio componse de pezas tradicionais e outras de autor, con arranxos persoais, e tamén composicións propias. Xotas, muiñeiras, rumbas, tangos ou fox-trot para seren bailadas en todos os torreiros.

E xa para rematar a xornada, ás 20.00 h. realizaremos o sorteo dun tambor de nogueira doado e fabricado colectivamente entre os artesáns Xosé Tunhas e Miguel Rivas. 

PROGRAMACIÓN 31ª MOSTRA DE INSTRUMENTOS DE MÚSICA TRADICIONAL 

Sábado 3 agosto

11.30 - Apertura da mostra
13.00 - Sesión vermú: Os Canallas.
14.00 - Xantar
17.00 - Pregón: Antón Santamarina
18.30 - Concerto: Lembranzas do Tambre

20.00 - Sorteo: Bombo de treboada
21.30 - Peche da mostra

Domingo 4 agosto

11.30 - Apertura da mostra
12.30 - Obradoiro de Treboada. Imparte Oli Xiráldez
14.00 - Xantar
17.00 - Obradoiro de baile. Imparte Ruth Pérez
18.30 - Concerto: Silvaredonda
20.00 - Sorteo: Tambor de nogueira
21.30 - Peche da mostra 

ARTESÁNS E ARTESÁS NA 31ª MOSTRA DE INSTRUMENTOS DE MÚSICA TRADICIONAL 

• AGG / Asociación do baile e a música de tradición galega
• Alberto Pires / Gaitas / Pontesampaio
• Aragón y Parrado / Gaita irlandesa - Uilleann pipe / Guadarrama – Madrid
• Artesanía JMR / Instrumentos de percusión e accesorios musicais / O Pino
• Carlos da Silva / Fabricación de instrumentos de vento / Vilagarcía de Arousa
• Caroline Lacombe / Bouzuki irlandés, mandolinas, tarrañolas e mandolas / Barcelona
• DJB e Filla / Instrumentos de corda / Soutomaior
• Fernando Meireles /Corda portuguesa e zanfonas /Coimbra
• Francisco Luengo / Luthier de instrumentos medievais, renacentistas e barrocos / Brión
• Guillermo Camacho / Instrumentos de corda / Vitoria-Gasteiz (Álava)
• Iago Salgado / Instrumentos tradicionais / Teo
• Jaime Pena / Artesán Palleteiro / As Pontes
• Joan Pellisa / Lutier i investigador en organología /Fatarella - Cataluña
• Kepa Rubio / Luthier / Álava
• Lorena Reinaldo /Instrumentos de corda / Soutomaior
• Manels Percusión / Percusión tradicional / Ordes
• Master Gaita / Gaita electrónica / Sada
• Nebra / Instrumentos tradicionais / Porto do Son
• Miguel Rivas / Artesán de instrumentos tradicionais de percusión e vento / Vigo
• O Reberete / Vento e percusión tradicional / San Cristovo de Cea - Ourense
• Obradoiro Barciela / Gaitas / Carballal - Vigo
• Obradoiro Seoane / Instrumentos de percusión tradicional / Teo
• Oli Xiráldez / Gaitas e requintas / Calo - Teo
• Laboratorio de cordas / A Coruña
• Queima / Instrumentos tradicionais de vento e percusión / Redondela
• Rebollo Instruments / Zanfonas / Beluso
• Regos Pandeiretas / Obradoiro de Pandeiretas / Ordes
• Roi Earan / Luthier / Pontevedra
• Suso Gestal / Instrumentos de vento / Abellá
• Tunhas / Percusión / Ames
• V. Martín González / Luthier - Construción e restauración de instrumentos de corda / Vilaboa
• Xaneco / Percusión e zanfonas / Outeiro de Rei
• Xermán Arias / Luthería e zanfonas / Sarria
• Xosé Maceda / Instrumentos de percusión tradicional / Monforte

Un programa de actividades aberto a todas as persoas interesadas na cultura tradicional, co que agardamos que gocedes deste encontro para a comunicación, o intercambio e, por suposto, a ledicia.

Xa nos vemos en Pardiñas!

Varios / 16.05.24

AGG organiza o vindeiro domingo 2 de xuño, en colaboración coa área de cultura da Deputación da Coruña e o Concello de Arzúa, unha nova edición das xornadas de percusión tradicional, que nesta ocasión achegarannos á visión da percusión dende diferentes tradicións. Durante a xornada poderás asistir a dous obradoiros, un de tambor e outro de pandeireta, nos que a través do intercambio de coñecementos e técnicas entre o mundo do clásico ou académico e o mundo do tradicional, descubriremos como ambos mundos poden retro-alimentarse e como se poden aproveitar os coñecementos nos que se rexe cada unha destas vertentes e aplicalos ao instrumento a prol dunha maior versatilidade. Haberá tamén espazo para o debate, no coloquio no que falaremos de si estas dúas vertentes poden efectivamente ser compatibles ou si pola contra son totalmente antagónicas.

PROGRAMA:

10.50 – Apertura

11.00 – Obradoiro de tambor "A visión da percusión dende tradicións diferentes". Alba Castro

12.30 - Descanso

13.00 - Coloquio "De que falamos cando falamos de percusión??". Con Alba Castro, Darío González e Xaneco Tubío.  Modera Ramón Dopico

14.30 – Parada para xantar

17.00 – Obradoiro "Pandeireta "Clásica" VS? Pandeireta Tradicional". Darío González

LUGAR: Multiusos Terra do Queixo (Arzúa)
DATA: Domingo 2 de xuño de 2024

INFORMACIÓN E INSCRICIÓNS (*): Deberán facerse nos teléfonos 986 84 70 74 ou 982 22 99 66 ou enviando un correo electrónico a  Este enderezo de correo-e está a ser protexido de programas autómatas de envío de correo non sedexado, precisas activar o JavaScript para velo  indicando nome, apelidos, un teléfono de contacto e mail. 

A participación nas xornadas será de balde, previa reserva e ata completar aforo, tendo preferencia @s soci@s da AGG, que disporán ata o venres día 24 para inscribirse, e partir desa data as prazas dispoñibles cubriranse por orde de inscrición.

Para máis información: Asociación de Gaiteir@s Galeg@s – 986847074 / 982229966

Varios / 15.04.24

A Tradescola, escola de música tradicional galega que xestiona a Asociación de Gaiteir@s Galeg@s na cidade de Lugo, realizará o mércores día 17 de abril unha nova actividade de promoción e difusión da música e do baile tradicional na provincia. Concretamente, achegarase ata o concello de Baleira, e na casa da Cultura impartirá unha nova xornada de música tradicional para escolares dos CEIP de Negueira de Muñiz e CEIP Plurilingüe Concepción López Rey. Con estas xornadas, que contan coa axuda da área de Cultura da Deputación de Lugo, a Tradescola pretende achegar á comunidade escolar a nosa música e a nosa cultura tradicional, dun xeito ameno e didáctico a través dos concertos impartidos nos distintos centros.

O concerto estará impartido polos mestres da Tradescola Branca Villares, Jose Manuel López e Xabier Iglesias, e nel amosaránselles aos alumn@s distintos instrumentos, ritmos, e melodías protagonistas da música tradicional e popular galega.

Varios / 25.03.24

A Tradescola, escola de música tradicional galega que xestiona a Asociación de Gaiteir@s Galeg@s na cidade de Lugo, impartirá un novo obradoiro intensivo de percusión tradicional de man, este obradoiro terá lugar o vindeiro sábado 13 de abril de 10.00 a 14.00 horas no Centrad (Lugo), e versará sobre a iniciación aos toques de tixola, cazola ou sartén, que son todos os nomes que recibía o instrumento obxecto deste curso que se toca percutindo ou rasgando cunha chave.

Este obradoiro, que será de balde para os asistentes, conta coa axuda da área de Cultura do Concello de Lugo, e pretende achegar a este instrumento a toda a poboación interesada.

Felisa Segade será a encargada de guiar o obradoiro, no que quere amosar unha panorámica xeral baseada no seu traballo de campo, e en referencias atopadas e documentadas por compañeiras e compañeiros cos que se ten relacionado ao longo de anos de traballo compartido.

Este vai ser un obradoiro de achegamento á cazola dirixido a principiantes onde se van familiarizar con diferentes técnicas e xeitos para tocar o instrumento, como son:

-  O agarre e posición da chave

-  A posición e a orientación da cazola:

          -mango cara arriba ou mango cara abaixo

          -cruzada ou paralela

-  En apoio sobre dedos-man ou en agarre coa man

-  Os toques:

         -percutidos / rascados

         -no cú da cazola

         -no mango da cazola

         -no borde da cazola

O Obradoiro é de balde e ten as prazas limitadas, tendo preferencia @s alumn@s da Tradescola e @s soci@s da AGG, que disporán ata o martes 9 de abril para inscribirse, e a partir desa data as prazas dispoñibles cubriranse por orde de inscrición.

Para inscribirse no obradoiro ou para recibir mais información pódese contactar coa Tradescola chamando ao tlf 982229966 ou a través do correo electrónico Este enderezo de correo-e está a ser protexido de programas autómatas de envío de correo non sedexado, precisas activar o JavaScript para velo

Varios / 22.03.24

A AGG, xunto co Concello de Folgoso do Courel e a área de Cultura da Deputación de Lugo, organizan o vindeiro domingo 20 de abril, a segunda edición das xornadas sobre a CARBALLESA, que terá lugar en Seceda do Courel.

Esta idea xurdiu para intentar que non esvaeza unha das riquezas culturais que hai na zona oeste do Concello de Folgoso do Courel.  Neste recuncho do concello, nas parroquias de Eiriz, do Carballal, de Seceda e no veciño Val do Incio, tocábase e bailábase unha muiñeira característica que se chama Carballesa.

Sentimos que temos a obriga, en honor a gratitude a todos eles, de loitar por conservar o noso; e ademáis homenaxear e lembrar aos nosos antecesores e as súas ensinanzas e tamén a toda a xente que traballou e que fixo recollidas para que estas riquezas culturais chegaran ata os nosos días.

E queremos facelo con esta xornada sobre a Carballesa, na que temos previsto realizar un Obradoiro teórico-práctico de Carballesa, que impartirá Montse Rivera, facer unha sentida homenaxe aos informantes, músicos e bailadors da zona, e facer posteriormente un filandón aberto para todos os e as asistentes, onde haberá “Contos da Serra”, o concerto do grupo de música tradicional Tres Pesos, e rematarase o día cun baile no que participarán tamén os grupos Airiños do Neira, Grupo de canto e baile do Courel e o grupo Macizas Centrais.

Esta actividade contará tamén coa colaboración dos artesáns Xosé Maceda e Armaior e da empresa Caurelor.

Animámosvos a todas e a todos a acompañarnos nesta xornada, a desfrutar da nosa música e do noso baile e convidámosvos a que traiades os vosos instrumentos, e a gozar dun marabilloso día cheo de música tradicional e a maiores, nun entorno incomparable.

Programa II Xornada de CARBALLESA

20 de abril de 2024 – Seceda do Courel

11.00 horas - Obradoiro teórico práctico de Carballesa - imparte Montse Rivera.

13.30 horas – Descanso para merenda. (A merenda correrá por conta propia* haberá unha cantina para ofrecer bebidas).

17.30 horas – Homenaxe a informantes, bailadores e músicos da zona.

18.00 horas – Filandón

•      -Representación veciñal e “Contos da Serra”
•      -Concerto de TresPesos
•      -Baile e música coa participación de Airiños do Neira, Grupo de canto e baile do Courel e o grupo Macizas Centrais.

                            *Posibilidade de cea cos postos de O sabor dos Ancares A Carqueixa e pizzas artesás de A Cova das Mouras.

A través de actividades como esta, pretendemos non só difundir a cultura tradicional, senón que ademais queremos fomentar este tipo de encontros, que consideramos imprescindibles, para contribuír e potenciar a divulgación da nosa cultura e a súa conservación.

Dende a AGG traballamos arreo para que a nosa cultura e as nosas tradicións non caian no esquecemento e sexan un patrimonio vivo do que sentirnos orgullosos.